Lentekriebels bij de kikkers

In Lentevreugd komen verschillende reptielen en amfibieën voor: zandhagedis, kleine watersalamander, bruine kikker, groene (meer)kikker, boomkikker, gewone pad en de rugstreeppad. De bruine kikker is er in de lente vroeg bij met de voortplanting. Op de paaiplaats hebben ze zachtjes zitten knorren en eitjes gelegd. Die zijn medio april uitgekomen.

  • bruine kikker
    bruine kikker
Ook de andere kikkers laten van zich horen.  Bijzonder sfeervol zijn nu nachtelijke lenteavonden waarin de rugstreeppadden zitten te ratelen en de boomkikkers er boven uit tetteren. Ook de groene kikkers (meerkikkers) nemen nu hun posities in aan de waterkant. Als er onraad dreigt duiken ze van de kant het water in en verbergen zich tussen de waterplanten.

Franse vogelstand achteruit

Vogelaantallen in Franse landbouwgebieden zijn de afgelopen 15 jaar met gemiddeld 30% teruggelopen.  Op sommige plaatsen zijn complete soorten, zoals veldleeuweriken en patrijzen helemaal verdwenen. Dat toont recent onderzoek aan. De gegevens zijn afkomstig uit twee studies, een op landelijke schaal en de andere gericht op een specifieke landbouwregio.

Veldleeuwerik
Veldleeuwerik, foto René van Rossum

De cijfers over de dramatische achteruitgang komen overeen met trends die eerder zijn waargenomen in andere delen van Europa, waaronder Nederland. Franse wetenschappers zijn geschokt. Ze dachten dat de vogelstand in Frankrijk relatief stabiel was.

Blauwborst kondigt de lente aan

Vanaf de tweede helft van maart kun je de blauwborst weer horen zingen. In april doet hij er nog een schepje bovenop en barst het gezang echt los. Als je hem hoort is de lente in aantocht.

zingende blauwborst
zingende blauwborst

Sinds de jaren ’70 heeft de soort een flinke opmars gemaakt in Nederland, omdat er meer geschikt leefgebied is bijgekomen. Blauwborsten zijn riet- en moerasvogels. Zij zijn houden vooral van ruige gebieden, zoals in delen van Lentevreugd. Er broeden inmiddels tussen de 12.000 en 15.000 paartjes in Nederland.

Lees verder “Blauwborst kondigt de lente aan”

Bitterkoud, en dan eindelijk lente

De eerste dagen van maart waren bitterkoud en de vogels hadden het moeilijk. Dat was goed te merken aan de snippen. Watersnippen en bokjes vlogen af en aan naar Lentevreugd en doken hongerig weg in de greppels langs de Katwijkseweg op zoek naar voedsel. Veel overwinterende watervogels waren uitgeweken naar een wak aan de overkant van de Katwijkseweg, want de plas in Lentevreugd was bevroren.  Daar zat een groep smienten bij elkaar. Tussen de smienten,  ook een paar minder alledaagse watervogels: een Amerikaanse smient en pijlstaarten. En langs de kant van het wak lepelaars! Die waren vermoedelijk net aangekomen uit hun winterverblijf in West Afrika, op weg naar Noord-Holland of de Waddeneilanden.
  • snip
    snip
De eerste zondag van maart brak de lente aan. De straffe oostenwind ging liggen. Het ging dooien. De merel was een paar weken geleden al gaan zingen, maar daar kwam nu een voorzichtig riedeltje van de heggenmus bij en een aarzelende vinkenslag. In het al ijsvrije gedeelte van Lentevreugd genoten twee nonnetjes van de zondagsrust. Zij hebben nog een lange weg voor de boeg naar hun broedgebied in Lapland of Rusland.

Waar ijs ligt…

…moet geschaatst worden. Ook in Lentevreugd. Op de eerste dag van maart gingen schaatsliefhebbers het ijs op.

  • ijspret

Reeën in de winter

Wandel je ’s morgens vroeg of in de namiddag in Lentevreugd, dan heb je kans een groepje reeën te zien. Ze komen uit de duinrand. Reeën vormen in de winter groepjes van twee tot vier dieren, die sprongen worden genoemd. Ze grazen niet zoals de Schotse Hooglanders en Konikpaarden, maar eten jong blad van allerlei struiken, verse kruiden en grasjes. Om de winter door te komen eten ze ook de bast van bomen en struiken.

  • Reeën in de winter
    Reeën in de winter

Reeën kunnen goed horen, zien en ruiken. Als je een ree tegenkomt en je hebt de wind mee (van de ree af) en je beweegt niet, dan kan het zijn dat de ree niet wegvlucht. Heeft hij je geroken of zien bewegen, dan zoekt hij dekking in het struweel.

Het gewei van een reebok, dat minder imposant is dan dat van een mannelijk edelhert, groeit tijdens de winter. De basthuid wordt, nadat het gewei volgroeid is, in de lente afgeschuurd.

Koetjes en kalfjes

Wie nu in Lentevreugd wandelt kan tussen de Konikpaarden en Schotse Hooglanders veulentjes en kalfjes zien lopen. Kalveren worden het hele jaar door geboren. Dat er in januari een veulen is geboren, dat is nieuw voor Lentevreugd.

veulen
veulen

Zij komen normaal gesproken in de lente ter wereld. Late geboortes tot in augustus schijnen elders ook voor te komen. Geen dierenarts komt er aan te pas als de kalfjes en veulens ter wereld komen. Het gaat bijna altijd goed. Het veulen dat in januari ter wereld kwam maakt het goed. Dat is niet altijd zo. Zo heeft het kalf dat voor de Kerst werd geboren het helaas niet gered.

blonde koe met bruin kalf
blonde koe met bruin kalf

In januari liep er weer een kalfje rond waarbij niet direct duidelijk was bij welke moeder het hoorde. In de kudde lopen zowel zwarte als bruine koeien rond. Bij bruine koeien horen bruine kalfjes, bij zwarte zwarte. En nu kreeg een blonde moederkoe een kalf met een bruine vacht! Dat zal wel iets met vaderstier te maken hebben. Mocht het deze winter nog flink koud worden dan is dat geen probleem, de jongen kunnen er tegen.

In deze tijd van het jaar…

…kun je in Lentevreugd zo maar begroet worden door een ijsvogel.
Als het vriest zie je hem vaak aan de slootkant bij de ingang aan de Katwijkseweg. Hier stroomt het water en vriest het op sommige plekken minder snel dicht. Anders dan zijn naam doet vermoeden heeft de ijsvogel het niet zo op ijs, want hij kan dan niet bij zijn eten: visjes.

  • ijsvogel op tak
    ijsvogel op tak

Even verderop staan Konikpaarden zich op te warmen na een koude nacht. Zij tonen geen interesse in de blauwe reiger die een zilverreiger wegjaagt. Aan de andere kant van Lentevreugd een vredelievender tafereel. Op het ijs bij een wak zit een zilverreiger in gezelschap van knobbelzwaan, grauwe gans, wilde eend, meerkoet en smient. De meerkoeten die aan de kant in het gras zaten kwamen ineens naar het water gerend. Er was een buizerd neergestreken, vandaar…

Winter wonderland

Op 10 en 11 december viel er een dik pak sneeuw. Het zorgde in Lentevreugd voor een sprookjesachtige sfeer.

  • dik pak sneeuw

foto’s van Hugo Woudenberg

 

Bont en zwart

Zwarte kraaien zijn vaste bezoekers van Lentevreugd. In deze tijd van het jaar zie je tussen zwarte kraaien wel eens kraai met een lichtgrijze rug, mantel en buik. Het gaat om de bonte kraai. De bonte kraai broedt vooral in de Oostelijke helft van Europa en is in de winter in Nederland te zien.
  • bonte kraai tussen de zwarte kraaien
    bonte kraai tussen de zwarte kraaien
Al een aantal jaren sluit een bonte kraai zich aan bij een grote groep zwarte kraaien om samen in bad te gaan. Ook kruipen ze bij harde wind bij elkaar. Ze zitten dan in het gras in het midden van Lentevreugd. Waarschijnlijk is het daar beter toeven dan in zwiepende boomkruinen verderop in de duinen. Gaat het steeds om dezelfde bonte kraai? We weten het niet.